In de wind kan het een stuk kouder aanvoelen dan uit de wind. Dit verschijnsel staat bekend als “windchill”. Hoe kouder het is en hoe harder het waait, des te kouder voelt het aan. We kunnen dat warmteverlies uitdrukken in een soort gevoelswaarde van de temperatuur, ook wel gevoelstemperatuur genoemd.

Voor de berekening daarvan maakt het KNMI gebruik van de formule die de Amerikaanse textielfabrikant Robert Steadman heeft ontwikkeld. Zijn berekening is gebaseerd op het evenwicht tussen warmteverlies en warmteproductie van een gezonde persoon. Hij gaat ervan uit dat de kleding is aangepast aan de weersomstandigheden en dat de persoon in de buitenlucht wandelt met een snelheid van bijna vijf kilometer per uur.
Een wandelaar zal een paar graden vorst bij een matige wind (windkracht 3) als enkele graden kouder ervaren. Bij een stormachtige wind is het voor zijn gevoel nog zeker 10° kouder. Een fietser zal de kou weer heel anders ervaren, waarbij het natuurlijk ook uitmaakt of hij wind tegen heeft. Onder extreme weersomstandigheden zijn in Nederland gevoelstemperaturenopgetreden van -20°C tot -25°C. Tijdens windvlagen kan de gevoelstemperatuur dan onder -30°C komen.

Ws* Wk**  Luchttemperatuur in graden Celsius
 m/s  bft    0   -1   -2   -3   -4   -6   -8 -10 -12 -14 -18
 2  1 à 2    0   -1   -2   -3   -4   -6   -8 -10 -12 -14 -18
 5  3   -3   -4   -5   -6   -7   -9 -11 -13 -16 -18 -22
 7  4   -4   -6   -7   -8 -10 -11 -14 -17 -19 -22 -26
 9  5   -6   -8   -9 -11 -12 -13 -17 -19 -22 -25 -30
 11  6   -8   -9 -11 -13 -14 -16 -19 -22 -25 -28 -33
 13  6 -10 -11 -13 -14 -16 -17 -21 -24 -28 -31 -36
 16  7 -11 -12 -14 -16 -18 -19 -23 -27 -31 -34 -39
 18  8 -12 -14 -16 -17 -19 -21 -23 -29 -33 -37 -42

* Windsnelheid in meter per seconde
** Windkracht in Beaufort
Voorbeeld: Iemand die met ongeveer 5 kilometer per uur loopt zal -4 graden Celsius bij windkracht 5 ervaren als -12 graden Celsius.

Het KNMI vermeldt de gevoelstemperatuur in de weeroverzichten alleen als de omstandigheden daar aanleiding toe geven; bijvoorbeeld als het voor het gevoel snijdend koud is. In de regel is dat het geval bij gevoelstemperaturen van -15°C of lager. Vanaf die waarde bestaat er, afhankelijk van de persoonlijke conditie, in de buitenlucht gevaar voor bevriezing van de blote huid. Als het voor het gevoel kouder is dan -20°C dan raakt men ook bij goede winterkleding gemakkelijk door de kou bevangen. Extra winddichte kleding strekt dan tot aanbeveling.

Bescherming tegen koude is absoluut noodzakelijk bij Nordic Walking met harde wind langs de kustHet begrip gevoelstemperatuur is NIET van toepassing op levenloze objecten zoals machines, gewassen, het antivries in de auto of kwik. We kunnen de gevoelstemperatuur dan ook niet meten met een thermometer. Wel heeft de wind invloed op de snelheid waarmee afkoeling optreedt. Daarom bevriezen waterleidingen en verwarmingselementen sneller als het bij vorst bovendien hard waait.

Met dank aan Bea Hulshof
Bron: www.knmi.nl

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *